اولیای گرامی اسلام در 14 قرن قبل، نکات دقیق بهداشتی، تغذیهای و طبی را به پیروان خود خاطر نشان کرده و مردم از آنها برای درمان استفاده کردهاند. خداوند در قرآن کریم در آیات متعددی (118 آیه) در مورد تغذیه با ما سخن گفته است. از جمله در آیه 88 سوره مائده آمدهاست:
“از آنچه خدا روزی شما قرار دادهاست؛ حلال و پاکیزه بخورید.”
روایات و احادیث متعددی نیز از ائمه معصومین (علیهم السلام) در این رابطه بیان شده است. در روایتی امام محمد باقر(ع) غذا را نیاز طبیعی هر فرد میدانند و میفرمایند: “خدای بزرگ آدمی را میان تهی (دارای شکم) آفرید و ناگزیر خوراک و آب میخواهد.” (کافی جلد 6 ص 287)
امام صادق(ع) در حدیثی به مقوله غذا و خوردن آن و تقسیم بندی مواد غذایی به حلال و حرام، بر اساس مبداء تولید آنها اشاره نمودهاند: آنهایی که از زمین روییده و خارج میشوند و آنهایی که از حیوانات فراهم میشوند.
آنهایی که از زمین خارج میشوند به سه دسته: حبوبات و غلات، میوهها و سبزیجات تقسیم بندی شده که مطابق با تقسیم بندی در کتب علمی جدید است. همچنین در این راستا موضوع “هرم غذایی” نیز مورد توجه قرار گرفته است. در این مطلب، به بیان برخی از آیات و روایاتی که درباره ی 5 گروه اصلی “هرم غذایی” (که هر گروه قسمتی از نیازهای بدن را تأمین می کنند) هستند، میپردازیم.
1- گروه نان و غلات“تن آدمی بر نان استوار شدهاست.” (امام صادق(ع) کافی ج 6 ص 287)
“خدایا به نان ما برکت ده و میان ما و آن جدایی مینداز که اگر نان نبود نه میتوانستیم روزه بگیریم؛ نه نماز بخوانیم و نه دیگر واجبات پروردگار خویش را به جای آوریم.” (پیامبر اکرم (ص)؛ کافی ج 6؛ ص 2877)
“اصل معاش آدمی و زندگی او، نان است و آب.” (امام صادق(ع) بحار ج 3 ص 87)
2- سبزیجات” و زمین را شکافتیم و در آن دانهها، انگور، سبزیهای خوردنی، زیتون، خرما، باغهای درخت و میوه و علف را رویانیدیم تا شما و چهارپایانتان از آنها بهره ببرید.” (سوره عبس آیات 26تا 32)
“هر چیزی را زینتی است و زینت سفره، سبزی است.” (امام صادق(ع)؛ بحار ج 66 ص 199)
3- میوه ها” و اوست که باغهایی نیازمند به داربست و بینیاز از داربست را آفرید و درخت خرما و کشتزارهایی با طعمهای گوناگون و زیتون و انار، همانند و در عین حال ناهمانند، آفرید، تا وقتی ثمره آوردند از آنها بخورید و در روز درو، حق آنها را نیز بپردازید و اسراف نکنید که خدا اسراف کاران را دوست ندارد.” (سوره انعام آیه 141)
“مرد باید از هر میوهای (میوه متداول) برای خانوادهاش تهیه نماید” (امام صادق (ع) کافی جلد 5 ص 511)
4- شیر و لبنیات“برای شما در چهارپایان، عبرتی است. از شیری که در شکمشان هست سیرابتان میکنیم و از آنها سودهای بسیار میبرید و از آنها میخورید” (سوره مومنون آیه 21)
“شیر بخور چرا که گوشت میرویاند و استخوان را محکم میکند.” (امام صادق(ع) کافی ج 6 ص 336)
“پنیر، لقمه غذایی خوب است.” (امام صادق (ع) وسایل الشیعه ج 17 ص 94)
“چنانچه مسلمانی ضعف بدنی پیدا کرد، لبنیات را به همراه گوشت (یا کباب) بخورد، زیرا خداوند در آنها موجبات توانمندی و نیرومندی را قرار داده است.” (حضرت علی(ع) بحار ج 66 ص 69)
5- گوشت” و چهار پایان را آفرید، در حالی که در آنها برای شما، وسیله پوشش و منافع دیگری است و از گوشت آنها میخورید.” (سوره نحل آیه 5)
” اوست که دریا را رام کرد تا از آن گوشت تازه بخورید و زیورهایی بیرون آورید و خویشتن را بدان بیارایید و کشتیها را ببینی که دریا را میشکافند و پیش میروند تا از فضل خدا روزی طلبند؛ باشد که سپاس گویید.” (سوره نحل آیه 14)
” خوردن گوشت موجب ازدیاد و تقویت قوای بینایی و شنوایی و نیز قوت میشود.” (امام صادق(ع) کافی ج 5 ص 511)
” بر شما باد خوردن ماهی که اگر بی نان بخورید کافی است و اگر با نان بخورید گواراست.” (امام موسی کاظم (ع) بحار ج 65 ص 207)ا.زینلی
۹۴/۰۱/۱۹
۰
۰
مجمع جهانی حضرت علی اصغر(ع) -شهرستان نجف آباد